Wonen en leven
Programmabeschrijving
Hilversum is een fijne stad om in te wonen en te leven. Dit programma gaat over wat er nu en in de toekomst nodig is om dat zo te houden en te verbeteren. Wij willen aantrekkelijk zijn als vestigingsplaats voor nieuwe Hilversummers, instellingen en ondernemers die kunnen bijdragen aan zorgzaamheid, economische dynamiek en levendigheid. Die aantrekkelijke stad vatten we in drie thema's samen: mooie stad, levendige stad en groene stad.
Thema's in het programma
Thema
Mooie stad
../Programma verantwoording/Wonen en leven/Thema's/Mooie stad
Bedragen x € 1.000 (- = voordeel, zonder teken = nadeel)
Lasten
Baten
Saldo
Begroting na wijziging
19.345
-5.160
14.185
Realisatie
20.228
-5.898
14.330
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting)
882
-738
145
In Hilversum staan kwalitatief goede woningen in alle segmenten. De openbare ruimte draagt bij aan het woonplezier en de levendigheid in sterke en gevarieerde buurten. We zijn trots op de vele architectonische parels: ze zien er goed uit en zijn nog steeds volop in gebruik.
#
Lasten
Baten
Saldo
1
Loon- en afdelingskosten
677
-174
503
2
Gladheidbestrijding
209
209
3
Kabels en leidingen
151
-364
-213
4
Begraafplaatsen
124
390
514
5
Bouwleges
89
-214
-125
6
Subsidie Raadhuis
42
-42
0
7
Verkeersregelinstallaties
-150
-150
8
HOV
147
-147
0
9
Herinrichting Arenapark
-450
-450
10
Beheer en onderhoud Openbare ruimte
116
116
11
Stationsgebied
74
74
12
Landgoed Zonnestraal
-43
-43
13
Wonen
-110
-110
14
Vrijval voorziening infrawerken binnenstad
-40
-40
15
Onlineklas verkeer 2016-2017
-17
-17
16
Overige verschillen
6
-130
-124
Totaal verschil
882
-738
145
- Hogere of lagere loon- en overige organisatiekosten worden centraal toegelicht in de paragraaf Bedrijfsvoering in deze jaarrekening
- In januari tot en met april 2017 zijn de gladheid bestrijdingsploegen 18 keer uitgerukt. Daarmee was het begrote budget voor gladheidsbestrijding al volledig besteed. In de maanden november en december 2017 is er nog 12 keer gestrooid vanwege hevige sneeuwval en gladheid waardoor de begroting is overschreden.
- Voor het verleggen van kabels en leidingen brengt de gemeente een vergoeding in rekening. Deze vergoeding bestaat enerzijds uit de kosten die wij maken en anderzijds wordt rekening gehouden dat het openbreken van straten leidt tot extra onderhoud. Door werkzaamheden van Ziggo, de voorbereidende werkzaamheden voor de tunnel Oosterengweg en door het leggen van een datakabel van de gemeente Hilversum naar Gooise Meren, zijn er in 2017 meer werkzaamheden verricht dan in een regulier jaar. De extra werkzaamheden in 2017 geven € 151.000 meer lasten met daar tegenover € 364.000 meer baten.
- Met betrekking tot de begraafplaatsen worden de volgende verschillen verklaard:
- Asbest: Op de begraafplaatsen Bosdrift, De Zuiderhof en de Noorderbegraafplaats is ongeveer 30 jaar geleden asbest gebruikt in de dekplaten van graven. In de overeenkomst tussen de gemeente Hilversum en de uitvaart stichting is opgenomen dat de gemeente verantwoordelijk is voor kosten voortkomen uit zaken van voor de oprichting van de uitvaart stichting. De kosten voor de verwijdering van asbest bedragen € 70.000.
- Gedetacheerd personeel: In de begroting wordt rekening gehouden met een vergoeding voor het gedetacheerde personeel aan de uitvaart stichting. Drie van de oorspronkelijke 10 FTE's konden door diverse oorzaken niet worden doorbelast aan de uitvaart stichting, waardoor er € 179.000 minder baten zijn dan begroot. De lasten waren € 54.000 hoger, doordat een aan de uitvaart stichting gedetacheerde medewerker vervroegd met pensioen is gegaan, wegens ziekte.
- Huurbaten: Bij de voorbereiding van de verzelfstandiging van de begraafplaatsen (in het voorjaar 2016) is de gebruiksvergoeding vastgesteld op basis van diverse uitgangspunten. Enkele van deze uitgangspunten zijn gewijzigd waardoor de huur € 211.000 lager uitvalt:
- Het door de gemeente gehanteerde rentepercentage voor kapitaallasten is gedaald van 3% naar 1,5%. Dit effect was wel in de begroting van de gemeente aangepast maar in de gebruiksvergoeding nog niet.
- De gemeente verzorgt het eigenarenonderhoud van de begraafplaatsen en brengt deze kosten in rekening aan de uitvaartstichting. De stichting verzorgt zelf het gebruikersonderhoud. De demarcatielijst met wat eigenaren dan wel gebruikersonderhoud betreft is opnieuw beoordeeld en aangepast. Aan de hand hiervan is een nieuw meerjarenonderhouds plan opgesteld. Het eigenarenonderhoud is gedaald (verschuiving naar gebruikersonderhoud) waardoor wij minder kosten in rekening brengen bij de stichting. Hier staat tegenover dat wij ook minder kosten maken. De kosten voor eigenarenonderhoud lopen via de voorziening, deze voorziening moet nog opnieuw beoordeeld worden in het licht van de gemaakte afspraken en kan leiden tot vrijval (van een deel) van de voorziening.
- In de begroting is de legesopbrengst voor het behandelen van aanvragen voor omgevingsvergunningen geraamd op € 3.195.000. De gerealiseerde opbrengst is € 214.000 hoger als gevolg van het aantrekkende economische klimaat. Hierdoor zijn er meer aanvragen ingediend dan oorspronkelijk verwacht. Tegenover deze extra baten staan extra lasten ad. € 89.000 voor de kosten van behandeling van deze aanvragen, met name kosten voor het printen. Per saldo bedraagt de extra baten aan bouwleges € 125.000.
- De gemeente heeft een monumentensubsidie ontvangen voor het onderhoud Raadhuis. Omdat alle onderhoudskosten voor het raadhuis verlopen via de onderhoudsvoorziening, is deze bijdrage gedoteerd aan deze voorziening. Dit leidt tot € 42.000 extra lasten enerzijds en € 42.000 extra baten anderzijds.
- In 2017 was gepland dat in Hilversum 9 verkeersregelinstallaties (VRI’s) zouden worden voorzien van nieuw te ontwikkelen software en regelprogramma’s. Deze vervanging beoogt een betere doorstroming van het verkeer. Het proces waarbij alle leveranciers met het ministerie gezamenlijk systeemeisen hebben ontwikkeld, heeft veel vertraging opgelopen. De 9 VRI’s van Hilversum staan nu op een lijst van in totaal 1300 VRI’s die door het hele land heen vervangen dienen te worden. Door de langere levertijd zal de uitvoering in 2018 plaatsvinden. De Raad wordt middels een overhevelingsvoorstel gevraagd een deel van het restant (nl. € 110.500) over te hevelen naar 2018.
- Voor het project HOV is er een integrale projectorganisatie voor de Hilversumse deelprojecten waarin provincie, Prorail en de gemeente in participeren. De gemeentelijke inzet in de vorm van projectspecifieke uren worden geregistreerd en gedeclareerd bij de provincie.
- Dit project loopt door in 2018. Het onderzoek naar onder andere de verplaatsing van het Station Hilversum Sportpark en de inhoudelijke samenhang met andere lopende initiatieven (o.a. Landelijk Programmaverbetering Overwegen, MIRT Oostzijde Amsterdam) vereist een zorgvuldige afstemming en kostte meer tijd dan verwacht. De Raad wordt middels een overhevelingsvoorstel gevraagd het budget over te hevelen naar 2018.
- Het wegdek van de Vlindermeent was in dusdanig slechte staat dat aanvullend onderhoud noodzakelijk was.
- De voorbereidingskosten voor het Stationsgebied zijn hoger uitgevallen doordat extra werkzaamheden voor het project zijn verricht naar aanleiding van vragen tijdens de commissiebehandeling (april 2017). De extra kosten hangen samen met uitgestelde besluitvorming (€ 42.000) en daarnaast zijn de voorbereidingskosten van € 32.000 voor het project “Sloop GAK gebouw” geboekt op het project Stationsgebied.
- In 2017 zijn er minder kosten gemaakt, mede doordat de eigendomsoverdracht lang op zich heeft laten wachten.
- Er is geen aanleiding geweest om concrete activiteiten te ondernemen op het gebied van het aanpakken van onbestemde plekken. De gebudgetteerde middelen zijn hierdoor niet uitgegeven.
- Er was een voorziening ingesteld om financiële middelen beschikbaar te hebben voor de nog uit te voeren infrastructurele werken binnen het exploitatiegebied van de Binnenstad. Omdat het plan infrastructurele werken is afgerond kan het resterende bedrag in de voorziening nu vrijvallen.
- Betreft de uitbetaling van een voorschot van een Provinciale subsidie voor een verkeersveiligheidsproject die niet was begroot. Omdat het project uiteindelijk niet is uitgevoerd, moeten we dit voorschot in 2018 weer terug te betalen.
Thema
Levendige stad
../Programma verantwoording/Wonen en leven/Thema's/Levendige stad
Bedragen x € 1.000 (- = voordeel, zonder teken = nadeel)
Lasten
Baten
Saldo
Begroting na wijziging
12.267
-2.617
9.650
Realisatie
12.860
-3.241
9.618
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting)
593
-624
-31
In Hilversum ontmoeten mensen elkaar vaak en gemakkelijk. Je kunt er op een prettige manier bewegen, winkelen, sporten en recreëren. In de buurten zijn voldoende en goede voorzieningen aanwezig. Het culturele aanbod en de diverse jaarlijkse evenementen hebben aantrekkingskracht, ook voor mensen buiten de stad.
#
Lasten
Baten
Saldo
1
Loon- en afdelingskosten
105
-36
69
2
Sporthallen
95
-64
31
3
Huur culturele huisvesting
78
78
4
Sportbeleid
-75
-75
5
Poppodium De Vorstin
601
-601
0
6
Monument op het marktplein
-117
-117
7
Overige verschillen
-16
-1
-17
Totaal verschil
593
-624
-31
- Hogere of lagere loon- en overige organisatiekosten worden centraal toegelicht in de paragraaf Bedrijfsvoering in deze jaarrekening
- Met betrekking tot de sporthallen worden de volgende verschillen verklaard:
- Overname inventaris: Contractueel is bij het aanbesteden van het sporthalbeheer (1-1-2016) vastgelegd dat de gemeente Hilversum de inventaris van Dudok Arena (was in eigendom van Optisport) voor € 40.000 over zou nemen. De koopovereenkomst is in 2017 door beide partijen ondertekend.
- Beheer en onderhoud: De kosten voor beheer en onderhoud zijn € 55.000 hoger omdat de schrobmachine in sporthal Kerkelanden niet meer gerepareerd kon worden, achterstand in het groenonderhoud weggewerkt diende te worden en vanwege onderhoud op de veldjes voor de pupillen op sportpark Loosdrecht.
- Afrekening onderhoudskosten Dudok Arena: Vanaf 1-1-2016 ontvangt Optisport voor de 4 sporthallen een exploitatievergoeding, waarmee zij het klein onderhoud kunnen betalen. Vóór 2016 was Optisport ook al verantwoordelijk voor het onderhoud in Dudok Arena. Hiervoor ontving Optisport jaarlijks een bijdrage van de gemeente. In 2017 heeft een afrekening plaats gevonden van de onderhoudskosten vóór 2016. Dit levert een voordeel op van € 99.000.
- Gedetacheerd personeel: Optisport betaalt een vergoeding voor de gedetacheerde sporthalbeheerders (bij sporthal Kerkelanden, De Lieberg en De Meent). Het nadeel hierop bedraagt € 35.000.
- De huur voor een aantal panden is opgezegd (o.a. door Theater Achterom en door de GGD).
- De raad heeft op 28 september 2016 bij het vaststellen van de nota “sport en bewegen” besloten om een budget vrijgegeven om een sportinvesteringsfonds Hilversum mogelijk te maken. Het sportinvesteringsfonds is in 2017 nog niet opgericht. Vandaar dat er, behoudens de voorbereidingskosten, slechts een klein deel van het budget is gebruikt. In de beeldvormende sessie van 13 december is de raad over het sportinvesteringsfonds geïnformeerd.
- Bij het raadsvoorstel van 6 december 2017 is abusievelijk de onttrekking aan de voorziening (€ 535.000) begroot als een negatieve uitgave, conform BBV had dit als inkomst begroot moeten zijn. Het is ook conform BBV geboekt. Daarnaast is, omdat de activa met terugwerkende kracht overgedragen zijn, het onderhoud dat al door de gemeente betaald is over die periode (€ 66.000) door de stichting vergoed en in de voorziening teruggestort.
- In 2017 is in de kadernota eenmalig een bedrag beschikbaar gesteld voor een kunstwerk/monument voor Dudok. In 2017 is een klein deel van het budget besteed aan het Dudok Architectuur Centrum die een vooronderzoek heeft laten verrichten naar te gebruiken materialen voor het kunstwerk/monument. Naast deze voorbereiding(skosten) is geen uitvoering gegeven aan het monument op het Marktplein. De Raad wordt middels een overhevelingsvoorstel gevraagd het budget over te hevelen naar 2018.
Thema
Groene stad
../Programma verantwoording/Wonen en leven/Thema's/Groene stad
Bedragen x € 1.000 (- = voordeel, zonder teken = nadeel)
Lasten
Baten
Saldo
Begroting na wijziging
24.792
-18.225
6.567
Realisatie
24.645
-18.964
5.681
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting)
-147
-739
-886
Hilversum is een duurzame stad, waarin we steeds bewuster omgaan met energie, afval, natuur en bodem. We leggen steeds meer groen in de stad aan en vergroten hiermee de beleving, de kwaliteit en het gebruik van het groen.
#
Lasten
Baten
Saldo
1
Loon- en afdelingskosten
144
-50
94
2
Rooivergunningen
-125
-125
3
Onderhoud plantsoenen en bomen
-71
-71
4
Egalisatievoorziening riolering
448
-69
379
5
Ondergrondse containers centrum
-422
-422
6
OFGV
-56
-56
7
Reinigen kolken en riolen
-45
-45
8
Inzameling afval en afvalstoffenheffing
-330
-89
-419
9
Sanering railverkeerslawaai
108
-108
0
10
Extra aanpak zwerfvuil
149
-149
0
11
Diverse duurzaamheidsprojecten
147
-108
39
12
Duurzaamheid
-90
-90
13
Overige verschillen
-129
-41
-170
Totaal verschil
-147
-739
-886
- Hogere of lagere loon- en overige organisatiekosten worden centraal toegelicht in de paragraaf Bedrijfsvoering in deze jaarrekening
- Voor het kappen van bomen dient een vergunning aangevraagd te worden. In 2017 zijn enkele grote kapvergunningen verleend (380 bomen op de Oosterengweg, 57 op de Van Riebeeckweg, 26 in de Snelliuslaan en 10 in de Dasselaarstraat/Erfgooiersstraat). Hierdoor zijn de baten hoger dan in een regulier jaar.
- In de budgetten voor het beheer en onderhoud van bomen en plantsoenen is een stelpost opgenomen ter dekking van kapitaallasten. Deze stelpost komt voort uit de kadernota 2015 voor het project 'impuls in het groen'. Dit project is inmiddels in het investeringsprogramma opgenomen en daarmee komen de kapitaallasten op de juiste plek in de begroting te staan. De stelpost komt hiermee te vervallen.
- Het bedrag van € 448.000 betreft een, niet eerder in de begroting verwerkte, toevoeging aan de egalisatievoorziening riolering. Deze toevoeging is het resultaat van de werkelijke lasten die wij toerekenen aan de rioolheffing versus de werkelijke opbrengst van de rioolheffing. In de Kadernota 2017 was aangegeven dat, door een wijziging in toerekening, de personeel- en organisatiekosten circa € 180.000 lager uit zouden vallen. In de slot begrotingswijziging van december 2017 was aangegeven dat de kapitaallasten circa € 130.000 lager zouden zijn. Daarnaast zien we in de jaarrekening dat op enkele kleinere posten de lasten € 68.000 lager uitvallen. Hier tegen over staat dat de inkomsten uit de heffingen juist circa € 69.000 hoger waren in 2017 dan begroot. Deze afwijkingen geven een positief resultaat op de rioolheffing van € 448.000 en wordt toegevoegd aan de voorziening zodat deze in de toekomst weer gebruikt kan worden om de rioolheffing stabiel te houden.
- Het project ondergrondse afvalcontainers heeft vertraging opgelopen. Het omleggen van kabels en leidingen kent een lange doorlooptijd en leidt er in een aantal gevallen toe dat een alternatieve locatie moet worden gevonden. De verwachting is dat dit project in 2018 overgaat tot daadwerkelijke plaatsing van de containers en zal doorlopen tot in 2019.
- Voor de wettelijke taak asbest is in de Kadernota € 45.000 in 2017 opgenomen. De lagere lasten voor de Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek (OFGV) worden veroorzaakt doordat de offertebesprekingen met betrekking tot het uitvoeren van deze taak aan de OFGV vertraging heeft opgelopen en deze nog niet zijn afgerond. Het hiervoor beschikbare bedrag is 2017 dus niet besteed.
- Een gunstig resultaat van de aanbesteding voor het reinigen van kolken en riolen (samen met de gemeente Wijdemeren) en de efficiënte inzet van materiaal heeft geresulteerd in € 45.000 minder lasten.
- Vanuit de GAD is eind 2017 een aanvullende teruggaaf gekomen over de jaren 2015 en 2016 over de verbrandingsbelasting van circa € 470.000. Deze teruggaaf komt bovenop het regioresultaat 2016 waar bij de opstelling van de tarieven rekening mee wordt gehouden (betreft een inschatting), die was € 140.000 lager dan ingeschat. De inkomsten uit de aanslagen afvalheffing zijn iets hoger dan begroot doordat er meer aanslagen voor voorgaande jaren zijn opgelegd. Door de overgang naar het nieuwe belastingsysteem was een achterstand ontstaan in het opleggen van aanslagen. Het hier weergegeven resultaat gaat over het boekjaar 2017 en staat daarmee los van de discussie omtrent de PMD-inzameling in 2018.
- Het plaatsen van de minischermen fase 1 is in 2017 afgerond. De meerkosten worden vergoed door het ministerie I&M (Bureau Sanering Verkeerslawaai). Zie tevens de toelichting bij de transitorische passiva.
- Van derden ontvangen wij middelen voor aanpak zwerfvuil, de ontvangsten en de uitgaven gaan via de balans, in de jaarrekening 2017 leidt dat tot een verschil in de lasten en de baten. Alle uitgaven 2017 zijn conform de door het afvalfonds goedgekeurde begroting. In maart 2018 wordt de verantwoording ingediend zodat de afvalbijdrage definitief kan worden vastgesteld. Zie tevens de toelichting bij de balans.
- De financiële afwijking in de jaarrekening 2017 wordt veroorzaakt door diverse duurzaamheidsprojecten. Als gemeente ontvangen wij subsidies van de VNG en beheren wij deze middelen voor regionale duurzaamheidsprojecten. De uitgaven en ontvangsten zijn niet begroot waardoor in de jaarrekening een nadeel is op de lasten van € 147.000 en een voordeel op de baten van - € 110.000. Voor een ander duurzaamheidsproject beheert de Regio Gooi en Vechtstreek een provinciale subsidie. Voor dit project hebben wij € 30.000 aan kosten gemaakt die we in 2018 met de Regio afrekenen. In de jaarrekening 2017 leidt dit tot een nadeel van € 30.000 aan de lastenkant. Tevens zijn er nog overige, kleine afwijkingen, nadeel van € 7.000 op de lasten.
- Voor de verduurzaming woningen is minder door de gemeente uitgegeven, omdat de regionale samenwerking Energiebesparen Gooi en Vecht hierin heeft kunnen voorzien. Hiervoor heeft de regio middelen verkregen van provincie en VNG, naast de regionale middelen. Dit heeft als resultaat een voordeel van € 40.000. De visie aardgasvrij 2050 is hiermee vergelijkbaar. Adviesbureau CE Delft heeft, betaald door de Provincie, een visie opgesteld voor een aardgasvrije regio Gooi en Vechtstreek, inclusief beeld voor Hilversum, voordeel van € 10.000. Voor de wijkaanpak aardgasvrij is € 20.000 minder uitgegeven, omdat we met de verkenning Hilversumse Meent Aardgasvrij als pilot zijn gestart binnen het landelijke netwerk Smart Energy Cities. Dit netwerk heeft helft van de pilotkosten betaald. Het restant van wordt veroorzaakt door diverse kleine afwijkingen.
- Hogere of lagere loon- en overige organisatiekosten worden centraal toegelicht in de paragraaf Bedrijfsvoering in deze jaarrekening