Sociale stad

Begroting vs Realisatie

Begroot Realisatie

Opgave van de stad

De opgave is om een (tijdelijk) financieel vangnet te bieden aan mensen die dit nodig hebben. Dit doen wij door een inkomen te verstrekken wanneer iemand hier recht op heeft, of inkomensondersteuning en/of schuldhulpverlening aan te bieden. De opgave richt zich vooral op het aandacht besteden aan maatregelen die moeten voorkomen dat mensen in financiële problemen komen. Om het draagvlak voor sociale zekerheid voor wie dat nodig heeft te behouden, voorkomen wij dat mensen misbruik maken van sociale regelingen en bestrijden wij fraude.

Bedragen x € 1.000 (- = voordeel, zonder teken = nadeel)
	Lasten	Baten	Saldo
Begroting na wijziging	41.373	-29.481	11.892
Realisatie	42.405	-29.775	12.630
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting)	1.032	-294	738

In een sociale stad hebben bewoners optimale kansen op deelname en bijdrage aan het sociale en economische leven. Als dat nodig en gewenst is, bieden we passende (financiële) ondersteuning.

#		Lasten	Baten	Saldo
1	Loon- en afdelingskosten	452	-11	441
2	Kwijtschelding gemeentelijke belastingen	-142		-142
3	Inkomensregelingen BUIG	-97	-197	-294
4	Minimabeleid	819	-86	733
	Totaal verschil	1.032	-294	738

Hogere of lagere loon- en overige organisatiekosten worden centraal toegelicht in de paragraaf Bedrijfsvoering in deze jaarrekening.
De overgang naar een nieuwe belastingapplicatie heeft invloed gehad op het proces kwijtschelding waardoor vertraging met de afhandeling is opgelopen. De inwoners zijn op de hoogte gesteld. Ook wordt er sinds 2017 samengewerkt met het Inlichtingenbureau. Het Inlichtingenbureau helpt gemeenten en andere overheden te bepalen op welke ondersteuning burgers recht hebben. Zij koppelt en analyseert daarvoor persoonsgegevens die bekend zijn bij de verschillende overheidsinstanties. Door gebruik hiervan te maken beschikt de gemeente nu over extra gegevens om te bepalen of een klant daadwerkelijk in aanmerking komt voor kwijtschelding. Het bovengenoemde heeft invloed op de uitgaven voor wat betreft de kwijtschelding.
Het voordeel op de lasten komt met name voort uit een voordelige afrekening vanuit 2016 van de Regionale Sociale Recherche. Het voordeel op de baten komt voort uit de declaratiesystematiek tussen gemeente en het rijk.
Als reactie op het lage bereik van de minimaregelingen is in 2016 gestart met het actiever promoten van de Hilversumse minimaregelingen onder de inwoners. Met name door deze communicatie is het aantal aanvragen gestegen van 5.212 in 2016 naar 6.689 in 2017. De tekorten op het minimabeleid komen met name voort uit de gestegen uitgaven ten aanzien van de volgende onderdelen:

Kindpakket (geïntroduceerd in 2017)
Bewindsvoering (vanwege toenemende schuldenproblematiek)
Leningen ten behoeve van woninginrichting statushouders (vanaf 2017 verstrekt de gemeente deze leningen zelf)

Nr.	Wettelijk	Indicator	Streef waarde	Realisatie 2017	Bron	Ster programma
			Streef waarde	Realisatie 2017		Ster programma
	Nee	Aantal huishoudens met een ondersteuningstraject schuldhulpverlening	550	513	Gemeente Hilversum
	Nee	Het percentage huishoudens met een laag inkomen	10,0%	10,4%	CBS
	Nee	Het percentage ZZP-ers met gestandaardiseerd inkomen tot 15.000 euro t.o.v. totaal aantal ZZP-ers	19,0%	17,2%	CBS
	Nee	Saldo aantal personen in- en uitstroom in een uitkering	0	+ 29	Gemeente Hilversum
027	Ja	Personen met een bijstandsuitkering, aantal per 10.000 inwoners	363,2	386	CBS

Prestatie-indicator	Realisatie 2017
Het percentage huishoudens met een laag inkomen	Het % huishoudens met een laaginkomen is in Hilversum 10,4%. Het landelijk gemiddelde is niet bekend. Peiljaar 2014. Het % in Hilversum schommelt tussen 2009 en 2014 tussen 10,1% en 10,5%.
Aantal huishoudens met een ondersteuningstraject schuldhulpverlening
Het percentage ZZP-ers met gestandaardiseerd inkomen tot 15.000 euro t.o.v. totaal aantal ZZP-ers	Het % ZZP-ers met inkomen tot € 15.000 in Hilversum is 17,2%. Het landelijk gemiddelde is 16,6%. Peiljaar 2014. In de jaren 2012 en 2013 lag het % in Hilversum ruim boven het landelijk gemiddelde. Het % begint nu naar het landelijk gemiddelde toe te groeien.
Saldo aantal personen in- en uitstroom in een uitkering	Het saldo in- en uitstroom uitkering is + 29. Er zaten dus gemiddeld over 2017 29 personen meer in een bijstandsuitkering. Dat is ten opzichte van de begroting, waarin de streefwaarde op nihil was gesteld, een tegenvallend resultaat. Sinds 2015 geven we al meer uit aan bijstandsuitkeringen dan waar we budget voor krijgen (het zgn. BUIG-tekort). Dit houdt in belangrijke mate verband met de toename van het aantal bijstandsgerechtigden. Om dit tij te keren is halverwege 2017 het uitvoeringsprogramma 'Aan het werk' opgesteld. Daarin is de ambitie uitgesproken om naar 2020 toe dit tekort stapsgewijs terug te brengen. In het programma is de ambitie uitgesproken om voor 2017 op ten hoogste gemiddeld 2250 uitkeringen uit te komen. Anders dan in de begroting houden we daar dus nog rekening met een stijging van het aantal bijstandsgerechtigden. De bijgestelde norm van 'Aan het werk' is gerealiseerd. De eindstand van 2017 bedraagt gemiddeld 2229 uitkeringen. Uit de monitor Sociaal Domein die onlangs is verschenen blijkt dat we het ten opzichte van andere gemeenten niet slecht doen.
Personen met een bijstandsuitkering, aantal per 10.000 inwoners	Het aantal personen met een bijstandsuitkering per 10.000 inwoners in Hilversum is 386. Het landelijk gemiddelde is 419. Peiljaar: 2017. Het aantal in Hilversum ligt de afgelopen jaren onder het landelijk gemiddelde.

Ambities

Bedragen × € 1.000

Ambitie 4 . Het maximaliseren van de deelname en bijdrage aan het sociaal leven
We willen dat meer inwoners bekend zijn met de sociale regelingen en er beter gebruik van maken. Hiervoor zetten we een aantal activiteiten in: - Het organiseren van voorlichtingsbijeenkomsten voor inwoners op wijk- of buurtniveau. - Het actief informeren van sociale partners en vrijwilligersorganisaties over de mogelijkheden van bijzondere bijstand, regelingen voor inwoners met een laag inkomen en schuldhulpverlening. Dit doen we door middel van folders, website en voorlichting. - Minimaal één keer per jaar ontvangen alle inwoners met een laag inkomen een persoonlijke brief, met een uitnodiging om van de sociale regelingen gebruik te maken. De informatie op de website is actueel. De gebruikte folder is up-to-date en wordt actief verspreid naar maatschappelijke instellingen, buurthuizen en bibliotheken.
Realiseren we concreet		Realisatie 2016	Ster
Het vergroten van bekendheid en bereik van de minimaregelingen	We willen dat meer inwoners bekend zijn met de sociale regelingen en er beter gebruik van maken. Hiervoor zetten we een aantal activiteiten in: - Het organiseren van voorlichtingsbijeenkomsten voor inwoners op wijk- of buurtniveau. - Het actief informeren van sociale partners en vrijwilligersorganisaties over de mogelijkheden van bijzondere bijstand, regelingen voor inwoners met een laag inkomen en schuldhulpverlening. Dit doen we door middel van folders, website en voorlichting. - Minimaal één keer per jaar ontvangen alle inwoners met een laag inkomen een persoonlijke brief, met een uitnodiging om van de sociale regelingen gebruik te maken. De informatie op de website is actueel. De gebruikte folder is up-to-date en wordt actief verspreid naar maatschappelijke instellingen, buurthuizen en bibliotheken.	In 2017 is ruim aandacht gegeven aan de minima-regelingen, onder meer via de website van het Sociaal Plein. Het aantal aanvragen is met 20% toegenomen t.o.v. 2016. In juli 2017 is het kind-pakket geïntroduceerd. Ook hieraan is via diverse communicatiekanalen bekendheid gegeven. In een half jaar zijn er 622 aanvragen ingediend. Door de toename van het gebruik van de minimaregelingen is er ruim € 0,8 mln meer uitgegeven (zie ook de financiële toelichting).
Het tegengaan van taalachterstand en laaggeletterdheid	Bij laaggeletterdheid ligt de focus op het gezin, de arbeidsmarkt en de gezondheidszorg. Met ondersteuning van het landelijke programma ‘Tel mee met Taal’ zetten we in op een verdere ontwikkeling van het DigiTaalhuis. Dit doen we in samenwerking met de Stichting Lezen en Schrijven, de regiogemeenten, de Gooise Bibliotheken, maatschappelijke partners en vrijwilligers, door: - Het vergroten van het aanbod van korte, informele en laagdrempelige cursussen. - Het mogelijk maken om cursussen en trainingen te volgen dichtbij huis, bijvoorbeeld in buurtcentra. - Het bieden van formele taalcursussen (met een certificaat of diploma) voor inwoners die dit nodig hebben om weer aan het werk te komen. - Het werven van en initiëren van trainingen voor vrijwilligers. - Het trainen van professionals om laaggeletterdheid te herkennen en inwoners adequaat door te verwijzen.	Het aanbod aan cursussen is op orde: Het ROC biedt volop cursussen aan, de aanmeldingen stijgen. Daarnaast zijn er nu voldoende kleine lokale aanbieders met divers laagdrempelig aanbod. De doelstelling om in onze regio 500 inwoners uit onze doelgroep in 2017 van een taalaanbod gebruik te laten maken lijkt gehaald te worden. - In september is een regionaal taalakkoord gesloten met 40 organisaties die actief zijn om laaggeletterdheid aan te pakken. - Medewerkers van Publiekszaken, Sociaal Plein en UWV van Hilversum hebben een training gehad om laaggeletterdheid te signaleren. - Er is een inloopspreekuur bij Sociaal Plein en UWV voor laaggeletterden en voor medewerkers met vragen. - Er worden programma’s uitgevoerd om laaggeletterde ouders te stimuleren meer betrokken te zijn bij de kinderopvang van hun kind. Dit willen wij uitbreiden naar het onderwijs. Afhankelijk van de vraag blijven we monitoren of het aanbod van het Digitaalhuis voldoet. Jaarlijks wordt dit geëvalueerd en wordt het aanbod op de vraag afgestemd.
Het verbeteren van preventie bij schulden en samenwerking met maatschappelijke partners	We ondersteunen de aanpak van schulden in een zo vroeg mogelijk stadium. Schulden staan vaak niet alleen; meestal is sprake van meer problemen. We zetten in op preventieve activiteiten (voorlichting, bewustwording en vroege signalering). Dit doen we vooral door voorlichtingsbijeenkomsten dicht bij huis te organiseren. Ook maatschappelijke partners kunnen een grote rol spelen bij preventie, door het tijdig herkennen van schulden-problematiek en actieve doorverwijzing naar het Sociaal Plein. Wij zorgen ervoor dat alle partners goed op de hoogte zijn van de mogelijkheden van schuldhulpverlening. We zetten ook in op grote aandacht voor schulden bij alle contacten in het Sociaal Plein. Als sprake is van schulden, bieden we passende ondersteuning, van licht (hulp bij thuisadministratie, schuldhulpmaatje) naar zwaar (een wettelijk schuldsaneringstraject).	Er is een nieuwe aanpak van schulden ontworpen. In oktober 2017 is deze aanpak met de raad gedeeld. Samenwerking met maatschappelijke partners daarbij is essentieel. In 2017 zijn verschillende initiatieven gestart om inwoners met beginnende schulden snel op te sporen. Eén daarvan is het project Amargi, waarin de medewerking van vaste lasten-ontvangers zoals corporaties wordt gezocht om dreigende schuldsituaties snel op te sporen en de betreffende inwoners met behulp van vrijwilligers ondersteuning te kunnen bieden. De ervaringen die we hiermee opdoen worden gebruikt om de aanpak van schulden verder aan te scherpen.
Realiseren we daarnaast		Realisatie 2016	Ster
Kaderstellende rol raad versterken	Het college zal in het eerste kwartaal van 2017 een gedetailleerde meerjarenraming voor de ontwikkelingen van de inkomsten en bestedingen van de BUIG gelden en de bijbehorende prestaties aan de raad voorleggen. Het college zal, in overeenstemming met het advies van de Rekenkamer, in het eerste kwartaal van 2017 een set van indicatoren (een combinatie van ‘harde’ en ‘zachte’ indicatoren) aan de raad voorleggen, op basis waarvan de monitoring en verantwoording plaats kan vinden. Deze indicatoren zullen aansluitend in de kwartaalrapportages sociaal domein opgenomen worden.	Medio 2017 is het programma Aan het Werk vastgesteld. Dit programma bevat een reeks van maatregelen die er toe moeten leiden dat er meer mensen aan het werk gaan en de uitkeringslasten weer in evenwicht komen met de bijdrage van het Rijk (de BUIG-gelden). Het programma Aan het werk is in mei 2017 met de raad besproken (commissie samenleving). In het programma wordt een meerjarige doorkijk gegeven van de ontwikkeling van de uitkeringslasten in relatie tot de BUIG-gelden. Eén van de manieren waarop we gaan volgen of we succesvol zijn in onze aanpak is het uitvoeren van een benchmark met andere gemeenten. Hiervoor gebruiken we het format van Divosa. De informatie die deze benchmark oplevert is opgenomen in de Monitor Sociaal Domein. Daarnaast zijn in de Monitor ook gegevens over in- en uitstroom opgenomen. We werken met maatschappelijke partners in het project NOVA aan een nieuw model voor arbeidsontwikkeling en komen met een voorstel voor effectmeting.

Sociale stad

Begroting vs Realisatie

Het maximaliseren van de deelname en bijdrage aan het sociaal leven